گسترش خاموش اومیکرون و نگرانی از پیک ششم کرونا

به گزارش راهبرد معاصر؛ کرونا چند سالی می شود که همه زندگی و روابط اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی کل دنیا را دچار چالش کرده است، چالشی که مدارس و دانشگاه های سراسر دنیا را تعطیل و سپس از حضوری به مجازی و آنلاین مبدل کرد؛ روابط خانوادگی، فامیلی و اجتماعی را تغییر داد و جای دورهمی های خانوادگی را سلام و احوالپرسی های مجازی و گروه‌های خانوادگی در شبکه های اجتماعی گرفت و اقتصاد را در سراسر دنیا دچار بحران هایی جدی ساخت.

با این حال واکسیناسیون عمومی در دنیا با ساخت چندین مدل واکسن با درصد تاثیر گذاری مختلف ترمزی بر تاخت و تاز کرونا ویروسی بود که هر روز به شکلی جهش می یافت و با شکل ها و نام و نشان های مختلف در گوشه گوشه دنیا خود نمایی می کرد از کرونای چینی تا هندی، انگلیسی و برزیلی و حالا هم نوع آفریقایی آن با عنوان اومیکرون.

از علائم قطعی تا سرایت خاموش اومیکرون

«اومیکرون» جدیدترین سویه کرونا است که به گفته دانشمندان منشا آفریقایی دارد و در نتیجه غفلت عمومی اوج گرفته و گفته می شود چون کودکان هنوز به سن واکسیناسیون این ویروس نرسیده اند بیشترین آمار مبتلایان را کودکان تشکیل می دهند. خستگی شدید و کاهش انرژی بدن مهمترین علامتی است که برای این سویه جدید عنوان شده است. تب ناشی از سویه جدید اومیکرون معمولاً خفیف است و به خودی خود در مدت زمان کوتاهی بهبود می یابد. همچنین افراد مبتلا به واریانت اومیکرون ممکن است علاوه بر سایر علائم، سرفه‌های خشک را همراه با تحریک گلو تجربه کنند.

مبتلایان به اومیکرون ممکن است به جای گلو درد دچار خارش گلو شوند و عطسه، آبریزش بینی، خستگی و سر درد از مهم‌ترین علائم اومیکرون عنوان شده است و به طور کلی به گفته محققان واریانت اومیکرون علائمی شبیه به سرماخوردگی دارد. با این حال به گفته کارشناسان و متخصصان این عرصه  بسیاری از بیماران سویه اومیکرون بدون علامت هستند و تنها قسمت عمده‌ای علائم خفیف دارند. گرفتگی بینی، عطسه، سرفه متناوب و خشک، کوفتگی بدن و سردرد از علائم واریانت اومیکرون هستند.

هشداری برای پیک ششم

با این حال بررسی‌های آماری نشان می‌دهد ورود ویروس جهش یافته اومیکرون توانسته در کمتر از یک ماه زنگ هشدار احتمال بروز بحرانی تازه به نام پیک ششم را به صدا در آورد و بر همین اساس کارشناسان بهداشت و درمان با اشاره به آمارهای رسمی منتشر شده معتقدند: قدرت سرایت بسیار بالای اومیکرون در کنار افزایش تعداد موارد بستری در ایران می‌تواند بحران آفرین باشد، به خصوص اینکه حجم بالای بیماران احتمالی در آینده نزدیک کابوسی برای کادر بهداشت و  درمان و مراکز درمانی است چنانچه برخی آمارها و برررسی ها حکایت از اوج گیری یکباره اومیکرون دارد.

رشد 175 درصدی نرخ ابتلای روزانه تنها در سه روز گذشته حکایت از واقعیت تکان دهنده ای دارد و آن اینکه اومیکرون آتشی زیر خاکستر است و ممکن است به یکباره اوج گیری کند و همانطور که کادر درمان و سیستم بهداشت و درمان کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی را دچار چالشی جدی کرده در ایران هم می تواند بحران آفرین باشد خصوصا که بعد از واکسیناسیون و فروکش کردن آمار مبتلایان روزانه و کاهش مرگ و میر ناشی از آن رعایت پروتکل های بهداشتی در میان مردم را نیز کاهش داده است.

به روایت آمارها نرخ موارد بستری در مراکز درمانی طی هفته جاری 77.3 درصد صعود داشته لذا احتمال بروز بحرانی از افزایش مبتلایان به اومیکرون  در دو هفته آینده بسیار بالا است چرا که رفتار ویروس آفریقایی نشان داده که در یک دوره کوتاه مدت می‌تواند رشدی چند درصدی داشته و بخش‌های عمده‌ای را درگیر کند.

خفیفتر با قدرت سرایت بسیار بالا

محققان معتقدند از مهم‌ترین ویژگی های کرونای اومیکرون قدرت واگیری بالای آن است که از تغییرات زیاد در سطح پروتئین اسپایک این ویروس  نشات گرفته است چنانچه این درصد تغییرات در دلتا ویروس 15 درصد و در اومیکرون 32 درصد است؛ اومیکرون با توجه به تجمع گسترده در بخش فوقانی دستگاه تنفسی فرد مبتلا قدرت بالای سرایت خود را ایجاد کرده و به همین دلیل در تماس‌ فرد به فرد تا 4 برابر سریعتر از انواع قبلی ویروس کرونا قابلیت سرایت داشته و می‌تواند در کمترین زمان ممکن نرخ ابتلای روزانه را دستخوش تغییرات معناداری کند.

 تا جایی که طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی در صورت عدم پیشگیری به دلیل قدرت سرایت بسیار بالای اومیکرون در کنار عادی انگاری مردم  ممکن است این نوع  از کرونا در عرض ۲ ماه تبدیل به کرونا نوع غالب شده و پیکجدید و  بحرانی را به همراه بیاورد.

بمب ساعتی بیماران بی علامت

پژوهش های بالینی نشان می‌دهد تنها 70 درصد از مبتلایان به ویروس آفریقایی دارای علائم مشخصی از بیماری هستند که باعث می‌شود فرد مبتلا نسبت به رعایت پروتکل ها دقت‌ بیشتری داشته باشد و 30 درصد از افراد براساس پژوهش های یادشده در اروپا نه تنها علائمی ندارند بلکه اصولا فکر نمی‌کنند که به ویروس آلوده باشند و زندگی روزمره خود را ادامه می‌دهند. این گروه می‌توانند همانند بمب ساعتی در مجامع مشکلات را دو چندان کنند و در واقع همین بیماران بدون علائم عامل اصلی ایجاد خوشه‌های بیماری در میان همکاران و البته خانواده هستند و این روند زنجیره‌ای از انتقال را در جامعه ایجاد می‌کند که در نهایت می تواند به یک اپیدمی نگران کننده تبدیل شود.

آنچه مسلم اینکه  اثر بخشی واکسن‌ها و ایمنی عمومی در مقابل واریانت نوظهور اومیکرون بین 70 تا 75 درصد است و تکمیل واکسیناسیون با دُز یادآور می‌تواند نهایتاً منجر به کمتر شدن شدت بیماری و همچنین کاهش نیاز به بستری بیماران در مراکز درمانی شود که مستقیم بر نرخ موارد فوتی ناشی از بیماری هم تاثیر می گذارد؛ هر چند متخصصان می گویند هیچ واکسنی در طول تاریخ ایمنی و امنیت صد در صد ایجاد نکرده اما آنچه مهم اینکه تزریق واکسن و دُز یادآور آن در برابر یک ویروس ناشناخته که هر روز در حال تغیییر شکل است بهتر از مقاومت در برابر تزریق آن است.

سویه اومیکرون وقتی روی خطرناک خود را نشان می دهد که مسئولان می گویند هنوز واکسن موثری برای ۱۷ میلیون نفر از جمعیت ما که جمعیت زیر ۱۲ سال را تشکیل می دهند،  وجود ندارد و این جمعیت هم خودشان آسیب پذیرند و هم می توانند به عنوان حامل، این آلودگی را به دیگران منتقل کنند.

مسئله اینجاست که با رعایت نکردن شیوه نامه های بهداشتی و پوشش واکسیناسیون، متاسفانه کفه ترازو به سمت پاندمی حرکت خواهد کرد و شاهد پدیده ای به مراتب بدتر از موج پنجم خواهیم بود. همانطور که اکنون برخی بیمارستان های کودکان خبر از افزایش آمار مراجعات با علائمی شبیه کرونای اومیکرون می دهند.

بهره سخن

بی مبالاتی های عمومی مانند عدم رعایت فاصله های اجتماعی در کنار تغییر هر روزه کرونا ویروس از ووهان چین تا نوع هندی و انگلیسی و... و ابهام در توانایی واکسن ها برای ایمنی عمومی در برابر آن نگران کننده است اما آزمون و خطا نشان داد واکسیناسیون عمومی نقش مهمی در کاهش آمار مبتلایان داشت؛ باید گفت پرهیز از دورهمی و عدم حضور در مکان‌های شلوغ و سربسته، شستشوی مداوم دست ها با آب و صابون و ضدعفونی کردن آنها  و تهویه مناسب در مکان‌های مختلف به ویژه سر بسته و شاید مهمتر از همه آنها تکمیل پروسه واکسیناسیون ممکن از درصد سرایت آن بکاهد. باید تاکید داشت اگر اقدامات لازم را به موقع اجرا نکنیم مانند موج پنجم عواقب جبران ناپذیری در پی خواهیم داشت.